Hạt nêm có gây hại cho sức khỏe không?
Hạt nêm giờ đây đã trở thành một loại gia vị quá quen thuộc khi nấu ăn của các gia đình Việt. Có thể thấy, các thương hiệu hạt nêm luôn quảng cáo rất nhiều thông tin hấp dẫn khắp các báo đài về tác dụng của hạt nêm khiến cho các món ăn trở nên ngon hơn, bổ dưỡng hơn. Tuy nhiên, không hẳn tất cả những quảng cáo về hạt nêm đều đúng sự thật. Thậm chí, hạt nêm có nhiều tác động không mong muốn đối với sức khỏe người sử dụng.
- Người Nhật dạy con thông minh như thế nào ? ( 3 – 4 tuổi )
- Độc đáo với “trò chơi” dạy con tự lập
- Nên mua quà gì tặng trẻ con ý nghĩa nhất?
Ngày càng có ít người sử dụng mì chính hơn, mà thay vào đó đều chuyển sang dùng hạt nêm. Tuy nhiên, ít người biết rằng, hạt nêm thực chất không khác gì mì chính nhiều. Chúng đều chỉ là những gia vị thêm vào món ăn giúp ngon hơn và hương vị đậm đà hơn. Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem có những điều gì về hạt nêm mà mọi người thường hiểu sai nhé.
Hạt nêm có gây hại cho sức khỏe không?
Có một số người sử dụng hạt nêm thường xuyên khi nấu ăn, đặc biệt là các bà nội trợ, những người mẹ, người vợ đảm nhiệm vai trò chính trong các bữa ăn của gia đình. Tuy nhiên lại có rất ít người biết được thực chất thành phần của hạt nêm bao gồm những gì?
Nghiên cứu về vấn đề này, chúng tôi được biết theo giáo sư Phạm Văn Khôi tại Viện Hóa học Việt Nam, thành phần của hạt nêm có chứa nhiều nguyên liệu. Trong đó, điều mà ít người ngờ đến chính là thành phần không thể thiếu của nó chính là mì chính (Chính là chất điều vị 621) cùng với hai chất điều vị khác là 627 và 631.
Hạt nêm thường được quảng cáo làm món ăn ngon hơn và bổ dưỡng hơn
Chắc hẳn có nhiều người thường nghĩ rằng mì chính có gây hại cho sức khỏe và tránh ăn loại gia vị này mà chuyển sang dùng hạt nêm. Tuy nhiên, hầu hết mọi người lại không hề biết rằng chất điều vị 627 và 631 có trong hạt nêm có độ ngọt gấp 10-15 lần mì chính thông thường. Và thực chất, mì chính không hề gây hại cho sức khỏe như nhiều người vẫn nghĩ. Theo các nghiên cứu khoa học, mì chính không phải là nguyên nhân dẫn đến “hội chứng nhà hàng Trung Quốc” – một tình trạng mà nhiều người gặp phải với biểu hiện chóng mặt, bủn rủn tay chân, tê cứng, buồn nôn sau khi ăn mì chính. Các chuyên gia đã khẳng định rằng mì chính không phải là nguyên nhân gây ra tình trạng trên mà do những người này hoặc có thể do mẫn cảm với thành phần của mì chính hoặc có cơ địa không hợp với mì chính. Mì chính hoàn toàn không gây hại gì cho sức khỏe con người.
Hiện nay nhiều người coi hạt nêm là gia vị không thể thiếu trong các món ăn
Về cơ bản, thành phần của hạt nêm khá giống với mì chính và tính đến hiện nay, 3 chất điều vị 621, 627 và 631 đều nằm trong danh mục phụ gia được cho phép sử dụng trong thực phẩm. Và hạt nêm cũng như mì chính hoàn toàn an toàn khi sử dụng trong nấu ăn. Giáo sư Khôi giải thích rằng hạt nêm hay mì chính đều là những gia vị an toàn được Bộ Y tế chứng nhận an toàn cho sức khỏe người dùng nếu sử dụng ở mức độ vừa phải.
Cùng quan điểm này, PGS. TS Nguyễn Thị Lâm hiện là Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cũng cho biết rằng hạt nêm và mì chính đều không có những tác hại cho cơ thể như nhiều người vẫn lầm tưởng. Các nhà khoa học quốc tế cũng đã nghiên cứu và kết luận rằng những chất này vẫn được cấp giấy phép sử dụng của Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế. Điều này chứng tỏ rằng hạt nêm an toàn khi sử dụng với liều lượng phù hợp.
Hạt nêm không chứa nhiều dinh dưỡng như quảng cáo
Theo PGS. TS Nguyễn Thị Lâm, “cũng có thể trong hạt nêm có một số thành phần từ bột tôm, gà, nấm rơm cùng với nước ninh xương, ... để có hương vị khác nhau, nhưng không đáng kể, chỉ dưới 5%. Hạt nêm được sử dụng chỉ nhằm mục đích tạo vị ngon cho món ăn, chứ không thể thay thế các sản phẩm dinh dưỡng”. Và ngoài ra, theo Giáo sư Phạm Văn Khôi thì “Hạt nêm cũng như mì chính chỉ tạo độ ngon ngọt nhân tạo cho món ăn, không phải 100% từ thịt hay xương như quảng cáo. Chúng cũng không chứa nhiều dinh dưỡng”.
Hạt nêm thực chất chính là làm từ bột thịt sấy khô
Trong hạt nêm, các thành phần là bột thịt đều được nghiền ra và sấy khô, thực chất không được chiết xuất từ nước hầm xương ống và thịt thăn như thường thấy trong quảng cáo. Bởi nếu dùng thịt, cá nguyên chất khi cô đặc lại để làm ra được hạt nêm sẽ rất dễ bị ôi thiu. Những nguyên liệu này không thể để lâu ngoài trời, nhất là trong nhiệt độ bình thường. Vì vậy, hạt nêm còn thường cho thêm thành phần chất bảo quản để giữ được lâu.
Hạt nêm không tốt hơn mì chính
Có thể thấy, rất nhiều người đã loại bỏ mì chính ra khỏi các gia vị để nấu ăn trong các bữa ăn của gia đình và thay bằng hạt nêm. Tuy nhiên, quan điểm cho rằng hạt nêm tốt hơn mì chính là hoàn toàn sai lầm. Hạt nêm không hề tốt cho sức khỏe hơn mì chính như nhiều người nghĩ. Theo GS Khôi, ngoài các thành phần như đường, muối còn có thành phần chính là mì chính và chất tạo ngọt, đó chính là chất điều vị 627 và 631. Về cơ bản, chất này cùng vị với mì chính và thuộc nhóm bột ngọt giúp món ăn ngọt hơn giống như mì chính.
Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu và trẻ sơ sinh không nên dùng hạt nêm
Chính bởi vậy, những người bị mẫn cảm với mì chính và có các biểu hiện “say mì chính”, hoa mắt, chóng mặt, hay triệu chứng chân tay bủn rủn buồn nôn sau khi dùng mì chính thì cũng chớ nên coi thường khi dùng hạt nêm. Đặc biệt, những người bị dị ứng, cần kiêng mì chính thì cũng cần cẩn trọng khi sử dụng hạt nêm. Nhất là phụ nữ đang mang thai trong 3 tháng đầu hay trẻ sơ sinh càng cần cẩn thận khi dùng hạt nêm để nấu ăn.
Không nên ăn quá nhiều hạt nêm
Có một điều cơ bản mà tất cả mọi người cần biết đó là hạt nêm không thể thay thế iot trong khẩu phần ăn hàng ngày. Iot rất quan trọng trong mỗi bữa ăn của bạn thế nên cần lưu ý khi dùng hạt nêm quá nhiều, cần phải điều chỉnh với bột canh để cân bằng lượng iot cần thiết cho mỗi người.
Mặc dù hạt nêm không gây hại tới sức khỏe nhưng cũng nên dùng có giới hạn
Thành phần của vị mặn trong hạt nêm không phải là muối iot, chính điều đó, việc dùng nhiều gia vị này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt lượng iot cần thiết cho cơ thể. Vì thế, nếu muốn tiếp tục sử dụng hạt nêm, bạn cần phải kết hợp liều lượng phù hợp với cả muối iot để tránh tình trạng thiếu iot cần thiết trong cơ thể mỗi người. Do sự tiện dụng của hạt nêm, nhiều người còn thường xuyên sử dụng loại gia vị này thay cho bột canh. Điều này là rất không nên vì sẽ làm thiếu đi những loại chất khác cần thiết cho cơ thể.
Khi nấu ăn các mẹ chú ý cần bổ sung cả muối iot thay cho hạt nêm
Chẳng hạn, nhiều người khi cho thêm hạt nêm vào món ăn, có vị ngọt của xương, của thịt nên nghĩ sẽ không cần thêm những loại thực phẩm khác cho bữa ăn. Điều này sẽ làm cho bữa ăn thiếu đi những chất dinh dưỡng từ các thực phẩm tươi sống hàng ngày và dẫn tới việc cơ thể thiếu chất, đặc biệt là đối với trẻ em cần rất nhiều dưỡng chất để phát triển.
Không nên cho quá nhiều hạt nêm vào món ăn
Theo Giáo sư Khôi, mặc dù hạt nêm không gây hại nhưng nếu dùng quá liều lượng cũng không tốt mà nên dùng có giới hạn nhất định. Lạm dụng loại gia vị này có thể gây những tác dụng phụ khó lường. Muốn đảm bảo cho bữa ăn của gia đình có đầy đủ chất, các bà nội trợ cần chú ý bổ sung thực phẩm tươi sống đa dạng. Và bên cạnh đó, cần cân đối và đầy đủ các loại lương thực , thực phẩm, món ăn đa dạng cho các thành viên trong gia đình. Tốt nhất nên hạn chế dùng các gia vị kể cả bột ngọt, hạt nêm với liều lượng quá nhiều và thường xuyên. Món ăn sẽ ngon và có độ ngọt tự nhiên hơn nếu sử dụng thực phẩm tươi sống tự nhiên. Và đặc biệt, các mẹ có con nhỏ cần chú ý tuyệt đối không được dùng hạt nêm để chế biến đồ ăn cho trẻ ăn dặm.
